Pages That Need Review
De plurimis claris sceletisq mulieribus opus prope diuinu novissime congestum
Untitled Page 1
De plurimis claris scelentis que Mulieribus.
Untitled Page 3
Fratris Jacobi pbilippi Bergomensis ordis heremitarus divi Augustini ad sacratissima Beatriceus aragonia/Hngaro? i Boemo? I^Lcgina in libium oc claris rccUhfc^ 07ulicribu8 nouinimc pgcflum.
•^iologus. £ripfimu8 tam Dudum faaacifTima Kcgia (aciozi rolumic oc tni ucrfis l^cgib^ virifq? gbufc^ iUudribus^ta rccetiozibus ^ nouif fimisrfcd t oc plcrifc^ mulicrib^:ac oc totius miidi rcbus gcftts^ cu5 6cograpbia mulco;; reqnoyi atcp rcgionu5 p:ouc biftozia ipfa quam fcribcbamusloco^ aliqua rcquircbat fignificationc^TC lucidioz fiercc. €10 planc volumc/cbronica? Supplcrnti Titulo pzcnotauim^rquodcp opus imp:cnbm oflitio ia pluribus comunc fludiofis boibus rcddcrc curauimus. 3d quoq? ncfcio quo mcrico(ntft q^ cuKofioza admodum mozcalibus placcnO Qb v^niucrfis ia5 fcrc ingcti comparatit cfl afi^ccu. acctt fi qd inbis ipfis lcccc rib' arrifcrit/no rtic^ mibi afcribcdii putauifcd oco pmuniftco graculadii p« co^aquo fcmp cff luic qcquid cgrcgium poc bumana fragtlicas .'T^inc igif ani'' maca^binc inccfa fKducia motufcpcctfi rugofa frotc in kniu pduccus) cum fcpc fcpiufcp mccu5 cacica cogitatiocalo rcrfarcmmulta? mulicrum cgrcgia facta: cum Diuina CU5 bumnna ab ipfa gloziofifTima oci gcnitricc 0!)aria initium fu^ mcdo.-z ali|8 pjopcmodum innumcrabilibus/cum gcntilibu8:ru5 cbriftiais^ ad banc rfq5 noftre fccis ccatcm ctiam fubfiftetibus. Quarum qucda(vtpotc) gcfilc8'vc ccceros claris facinozibus antcirct/omnc ftudiu5/fubftattam/fangui ncm/3c ipfa5 fuam aiam ecigccc oppozcunicace poncrc flatucrc vt et ca^nomc carum I pofteros Dcducercnt:ac pcrpctua mcmo:ia comcmozarentur £brifti' coUs ^o/que plurioza pzo cbrifti glozia/ftrenue/foititer/t Upictcr cgcriituc p' ter naturam fcccrunt.quibus ctfi a natura rerum molities in(itsi% cozpus OC" btlc/ac tardum fgenium oatu5 fucrit:in virilcm tamcn cuaferunt animum: itit n Igcnio cclcbzi infractoq? pcctozcatcp virtutc cofpicuaaufc fuerint viris ctia oifficilima pzo cbrifto aggrcdi atcp pcrficcrc:ct quibuf ccrtc marimis laudib*^ vcniunt ectoUendc. €t iairco nc mcrito criam ipfc fraudcnrur fuo: impzimis in animum vcnit.cc bis quc biftozie i mcmozic refferunt: r bcbzcis rctcris te^ (tamcnri T gcntilibus/fanctifTimifc^ martvribus 7 virglbus atcp aUfs plcrifcp noflri eui viraginibus^quas aut audatia^fcu tngcni/ nres/i induftria^ac Uttc^ raria^aut fingulare aUquod nature munu8'vcl foztune gratia fcu mundialis in iuria notabilcs fccifm vnum Dcduccrc voluminis cozpus. TRec volo tuc maic ftati Icgenti incongruum vidcaturfi Sarc.Oldc. luditb. t)cftcr.fanctifTimi8 pudicilTimifcp matronis/immittas Scmiramidc.COcdcam.StbaIiani. Glf m piadcm 7 £Icopatram copcrcrit.lflccp et polt faluatozis noftri aductii (i fimi Urcr kte •^etromllcO^artc.O^aric magdalcnc.sgncti.aliifqj fimilibus fctifli mis cbrifti martf ribus 7 virglbus/comittas sgrippina IReronis matrc, f au (tinam augufta.Scmiamira mcfana:7 alias Ipudiciffimas fctulctafcp fcmlas' quibus per grade kd pnitiofu5 fuit igcnium.vcl eifde bonis pfozmc.lRo cnij mibi animus cft'boc claKtatis nomc ita ftrictu5 fumcrc.vt fcmp in virtntc vcl fanctitatc vidcaf ctire:quinrmo in ampUozc fcnfu5(bona cu5 pacc^Icgctiii tra/ berc.€t illas folas intcUigcrc daras^quas quocuncp ct facinozc ozbi/vulgaro fcrmone notiffimas noucro.£u5 ct itcr apoftolos aUofqj fanctifTimos ecckfie
Untitled Page 4
catbolice ooctozcs viros iilu^re&kdiciofos bcticos.8.Srriii5. Sabeliu.fiu^ nomi^. t ceteros mks a oiuo noftro "bierourmo coiiumeriJtos legerim^^.Be rii qm cmthfTe laudib^ memozaru Oigna t oepzefiffe icrepatioibus ifanda no nun^^/uoji foUim erii binc eginfe glonofos in gloziam.vt inde ignauas ab ifau ftis puitlulum retrarifTe. £t ne moze piifco apices tm tetigiffe reru5 rideapcc quibits 3 fide oigtis coQWomik potuimusamplius in longiufculam biftozia pjotracifTenon folum vtile.fed t oppoitunum arbitramur. eciftimas barum egregia facinoia 7 fanctimonie/non minus mc regie maieftati'^ quibufcunqj tam riris ^ mulieribus pIacitura.Q6 cum rr plurimum barum biftonarum fi8 ignara fermone pzoliciozi indigere 7 lctari teanimaduerto. Comikiii etei? boc in volumine gentiles feminas cum bebzeis/T cbriftianis feciidum cdgen^ tiaj tempozum earundem licet no fms bcne conueniat/nec equo iceflerint gra du. £rit itac^ boc opusta^ apotbeca aromatariainqua ad pzofectu5 bomi nia oalcia 7 amara rcponutur neceflaria.Sapit nacp no folum biftoziayfed 1 mundi pbrlofopbia.ac cbrifti euangeliii peroptimc. *ba8 igif noftras clara? mulie^ biftoziasmagno ftndio ame clabozatasrcu (atis oi(flderc5 multis pla CCVC7 pzeferMm bis q cgre aliquid pzobare pfueuerOOe oei olpotcntis nibilo^ minus bonitare confifus oifcrimc facturu5Jteptaui illas in luce emittere.^r xt fe oftcdcre ceperrit:ilIico a multis oigjie babite fiit. Clarumq? pzeter ceteros' cui reftimoniu5 ocdit Donatus ^arretinus facerdos ille oudit per omniatuus Strigonenfis ccckUc vicariusrille inc^/qui no modo iuris pontificiKed tiin giiim cruditioncooctrina t eloqueria/nemini oocto noftre cmisccdit* Sed nec ab boc munere ecpers cttitit fapictif fimus pziccps T^crcules Cftefis fo:o rius ruus.qui mc iuitus mdinit eas Icgere8'no femclfed pluries; qiiaj;: qde^ l3udarione5 quuj spp:obara5 oidiciffem ecteplo ne ec me ipfo qucc^oe rua €D.iieftare afferre riderer:r5 ne criminadi anfas pzeberem inimicisCfed refti^ monijs reriflimis vterer^ab eifde^ ip:imi8 locupIeriJTimis bui^^opis reftibus' Oeide a rribus pclariflimis porificibus ruc maieftati notis/riris niq^i fapictia <ic fideoignifrimis.vtpore ip:imis ab reuercdiffimo Iflicolao maria JEftefe w gniifimo Hdriefe cpo'nro planc 7 mo:ib'' t eloquetia potificiic^ iurisac alia ru3 bona^z litrera? appzime eruditi(Timo:oeide feo:fum ab l^boma Ceruienfe cque epo copmiota noftro/'xrbeologo pfulfiflimo m pcton3to:c oifertiflimo. 3c6mii ab 'jbetro 'Crancfc/'Cclcfino coepifcopopbHofopboactbeoIogocd fumatiffimoque pceteris tua iclita.CO.mirabilem no ignoiat^ lyi ailt pleniflTi mo o:e oe tuis icrcdibilibus TC^tutibus plurima mibi co:am reffcrctes maio:a inquifit plane funt parer Jacobcpbilippe bui*^ noftre oiuc viraginis merira c^ tuis bumeris perferre queas. IReq; equidcm oicerunrapud vetercs finc rece tio:e8 mulieres^vf^/vlla rn^ poflet inueniri buic comparario congrua Bb ci( dem ^o percuncrari ccpian ribi mulicrum p:eftanfiflime inclireq5*Rcgine id opus oicandum eflet.^am oiu etenim talis etiam ad nos vfq? oe loginquo po fifosoe confumatiflimis tuis virtutibus fama p:oceflit vt taq5 Icticieolco nof ftra impiitguauerint ofla. Que certe imp:imi8 magna bumihtati noftre fidutiam fcribendi ad foIiu5 tuc celfitudinis etia^ p:eftifere. ^t i\ii illico ecquiren ti ntibi cdp:obariit(vno oium confenfu)electione5 noftra: aflerctes re vriq^ no folum italicu5'fcd 7 totius pene cbriftianitatis lubar fo:e perfulgidum ac (in^
De plurimis claris selectisque Mulieribus
iii
Prologus Fratris Jacobi philippi Bergome sis, ordi s Heremitar divi Augustini ad sacratissima Beatricem Aragonia , Ungaror et Boemor Regina in librum de claris sceletisq Mulieribus novissime gestum. Prologus. Scripsimus iam dudum sacratissima Regi a latiori volumi e de uni versis Regib virisq q busq illustribus, ta rece tioribus q novis simis: sed et de plerisq mulierib : ac de totius mu di rebus gestis, cum Geographia multor regnor atq regionum prout historia ipsa quam scribebamus, locor aliqua requirebat significationem, vt lucidior fieret. Q d plane volume , chronicar Supplem ti Titulo prenotavim : quodq opus impressor offitio ia pluribus comune studiosis ho ibus reddere curavimus. Id quoq nescio quo merito (nisi q curiosiora admodum mortalibus placent) ab vniversis iam fere inge ti comparatu est affectu. Att n si q d in his ipsis lectorib arriserit, no vtiq mihi ascribe du putavi, sed deo p munifico gratula du pu to, aquo semp effluit q cquid egregium pot humana fragilitas. Hinc igitur animata, hinc ince sa fiducia motusq (etsi rugosa fro te in seniu p ductus) cum sepe sepiusq mecum tacita cogitatio e a i o versarem, multar mulierum egregia facta: cum divina, tum humana ab ipsa gloriosissima dei genitrice Maria initium sume do. et aliis propemodum innumerabilibus, cum gentilibus: tum christia is, ad hanc vsq nostre fecis etatem etiam subsiste tibus. Quarum queda (vtpote) ge tiles, vt ceteros claris facinoribus anteire t, omne studium, substantiam, sangui nem, ac ipsam suam a i am exige te opportunitate ponere statuere, ut ex ea nome earum i posteros deducerent: ac perpetua memoria co memorarentur Christicolis v o, que pluriora pro christi gloria, strenue, fortiter, et sapie ter egeru t, ac p ter naturam fecerunt. Quibus etsi a natura rerum molities insita et corpus debile, ac tardum i genium datum fuerit, in virilem tamen evaserunt animum, ita ut i genio celebri, infractoq pectore, atq virtute co spicua, ause fuerint viris etia difficilima pro christo aggredi atq perficere, ex quibus certe maximis laudib veniunt extollende. Et iccirco ne merito etiam ipse fraudentur suo, imprimis in animum venit, ex his que historie et memorie refferunt, et hebreis veteris testamenti, et gentilibus, sanctissimisq martyribus et virgi bus atq aliis plerisq nostri evi viraginibus, quas aut audatia, seu ingenii vires, et industria ac litteraria, aut singulare aliquod nature munus, vel fortune gratia, seu mundialis in iuria notabiles fecit, in unum deducere voluminis corpus. Nec volo tue maiestati legenti incongruum videatur, si Sare, Olde, Iudith, Hester, sanctissimis pudicissimisq matronis, immixtas Semiramid , Medeam, Athaliani, Olym piadem et Cleopatram co pererit. Neq et post salvatoris nostri adve tu si simi liter s cte Petronille, Marte, Marie magdalene, Agneti, aliisq similibus s ctissi mis christi martyribus et virginibus, comixtas Agrippina Neronis matre , Fau stinam augusta , Semiamira mesana , et alias i pudicissimas fetule tasq femi as, quibus per gra de sed p nitiosum fuit i genium, vel eisde bonis forme. No enim mihi animus est, hoc claritatis nome ita strictim sumere, ut semper in virtute vel sanctitate videat exire, quinymo in ampliore sensum (bona cum pace) lege tiu trahere. Et illas solas intelligere claras, quas quocunq ex facinore orbi, vulgato sermone notissimas novero. Cum et i ter apostolos aliosq sanctissimos ecclesie